Hamilelikten Korunma İğnesi Nedir? Etkisi, Süresi ve Yan Etkileri

Hamilelikten korunma yöntemleri arasında iğneyle korunma, son yıllarda özellikle doğum yapmış kadınlar ve emziren anneler arasında oldukça popüler hale geldi. Peki, hamilelikten korunma iğnesi nedir, nasıl etki eder ve gerçekten ne kadar güvenlidir?

Bu yazıda, korunma iğnesi hakkında merak edilen her şeyi; etki süresinden yan etkilerine, kimlerin kullanabileceğinden doktor görüşlerine kadar en güncel bilgilerle adım adım açıklıyoruz.

Hamilelikten Korunma İğnesi Nedir?

Korunma iğnesi, kadın vücuduna belirli aralıklarla uygulanan bir doğum kontrol yöntemidir. İçeriğinde genellikle progesteron (bazı durumlarda östrojen ile birlikte) hormonları bulunur. Bu hormonlar, yumurtlamayı engelleyerek ve rahim ağzı salgılarını kalınlaştırarak sperm geçişini zorlaştırır.

Yani basitçe söylemek gerekirse; bu iğne, yumurtanın döllenmesini önler ve gebelik riskini ortadan kaldırır.

Korunma İğnesi Nasıl Etki Eder?

İğneyle vücuda verilen hormonlar, yumurtalıklardan yumurta salınmasını durdurur. Ayrıca, rahim duvarını döllenmiş yumurtanın tutunamayacağı hale getirir.

Bu üçlü etki sayesinde, korunma iğnesi %99’a kadar koruma sağlar — ancak düzenli ve doğru aralıklarla yapılması şarttır.

İğne Türleri: Aylık ve Üç Aylık Korunma İğneleri

Korunma iğneleri iki ana gruba ayrılır:

1. Aylık Korunma İğnesi: Her 30 günde bir uygulanır. İçeriğinde östrojen + progesteron bulunabilir.
2. Üç Aylık Korunma İğnesi: Her 12 haftada bir yapılır ve genellikle yalnızca progesteron içerir.

Hormon İçerikleri ve Etki Süresi

Aylık iğneler daha düzenli adet döngüsü sağlar, ancak üç aylık olanlar daha uzun koruma sunar. Seçim, kadının yaşam tarzı ve sağlık durumuna göre doktor tarafından yapılmalıdır.

Korunma İğnesi Kimler İçin Uygundur?

Bu yöntem özellikle şu kişiler için uygundur:

• Sık doğum yapmış ve uzun süre korunmak isteyen kadınlar
• Emziren anneler (özellikle progesteron içeren iğneler)
• Doğum kontrol hapını her gün almayı unutanlar
• Spiral veya cerrahi yöntem istemeyenler

Doğum Sonrası ve Emzirme Döneminde Kullanım

Progesteron bazlı üç aylık iğneler, emzirme döneminde güvenle kullanılabilir. Ancak doğumdan hemen sonra başlanmamalı, genellikle 6. haftadan itibaren uygulanması önerilir.

Kimler İçin Uygun Değildir?

• Damar tıkanıklığı öyküsü olanlar
• Meme kanseri geçmişi bulunanlar
• Nedeni bilinmeyen vajinal kanaması olanlar
• Karaciğer hastalığı olanlar

Bu gruplar mutlaka doktor kontrolünde başka bir doğum kontrol yöntemi tercih etmelidir.

Korunma İğnesi Nasıl Uygulanır?

İğne genellikle kalça veya üst kol kasına uygulanır.

• Aylık iğneler: Her 30 günde bir yapılmalıdır.
• Üç aylık iğneler: Her 90 günde bir tekrar edilmelidir.

Düzenli yapılmadığında koruma etkisi azalır, bu nedenle takvimi aksatmamak çok önemlidir.

İğne Nerede Yapılır?

İğne, aile hekimi, kadın doğum uzmanı veya hemşire tarafından sağlık ocağı ya da özel kliniklerde yapılabilir.

Korunma İğnesinin Avantajları

• Uzun süreli koruma sağlar (1-3 ay arası)
• Günlük ilaç almayı gerektirmez
• Emzirme döneminde güvenlidir
• Doğurganlık isteğe göre geri döner
• Adet sancılarını azaltabilir

Korunma İğnesinin Dezavantajları ve Yan Etkileri

Her ilaçta olduğu gibi, korunma iğnesinin de bazı yan etkileri olabilir:

• Adet düzensizlikleri veya adet görememe
• Kilo artışı
• Baş ağrısı, göğüs hassasiyeti
• Ruh hali değişimleri

Bu yan etkiler genellikle geçicidir, ancak şiddetli veya uzun süreli olursa doktorla görüşülmelidir.

Korunma İğnesi Kullananlar Ne Diyor?

Gerçek kullanıcı deneyimleri, bu yöntemi düşünen birçok kadına fikir verir.
2025 yılında yapılan forum yorumları ve sosyal medya incelemelerine göre çoğu kullanıcı, iğnenin en büyük avantajının “rahatlık” olduğunu söylüyor.

“Üç aylık korunma iğnesi kullanıyorum, gerçekten çok rahat. Hap gibi her gün düşünmek yok.

Elif, 31 yaşında, 2 çocuk annesi

İlk aylarda adetim biraz düzensizdi ama 3. aydan sonra düzene girdi.

Zehra, 28 yaşında

Bununla birlikte bazı kullanıcılar kilo artışı veya adet gecikmesi gibi yan etkilerden de bahsediyor.
Her kadının vücudu farklı olduğu için, korunma iğnesine verilen tepkiler de kişiden kişiye değişiyor.

Korunma İğnesi ile Gebe Kalma Riski Var mı?

Korunma iğnesi düzenli olarak yapıldığında %99 oranında koruma sağlar.
Ancak iğne zamanı gecikirse, hormon düzeyi düşer ve koruma azalabilir.

Bu nedenle doktorlar genellikle şu uyarıyı yapar:

İğne takviminizi 1-2 gün bile geciktirmeyin. Eğer gecikirse, ek bir korunma yöntemi kullanın.

Kısacası, iğne düzenli yapılırsa hamile kalma riski oldukça düşüktür.
Ama unutmayın: hiçbir yöntem %100 koruma sağlamaz.

Korunma İğnesi Bırakıldıktan Sonra Hamile Kalmak

Kadınların en çok merak ettiği konulardan biri de bu:

Korunma iğnesini bıraktıktan ne kadar sonra hamile kalabilirim?

Vücut, iğne bırakıldıktan sonra hormon dengesini yeniden kurmaya başlar.
Bu süreç genellikle 3 ila 10 ay arasında değişir.
Bazı kadınlar hemen hamile kalabilirken, bazılarında birkaç ay daha sürebilir.

Yani geçici bir doğurganlık yavaşlaması normaldir.
Uzmanlar, iğne sonrası hamile kalmak isteyen kadınlara sabırlı olmalarını öneriyor.

Doktorlar Ne Diyor?

Kadın doğum uzmanları, korunma iğnesinin özellikle unutkanlık yaşayan, hap kullanmak istemeyen veya emziren kadınlar için iyi bir seçenek olduğunu belirtiyor.

Korunma iğnesi uzun süreli ve güvenilir bir yöntemdir. Ancak her kadına uygun değildir. Kişisel sağlık geçmişine göre doktor kararıyla kullanılmalıdır.

Op. Dr. Melike Arslan, Kadın Hastalıkları Uzmanı

Ayrıca doktorlar, ilk iğne yapılmadan önce mutlaka gebelik testi yapılması gerektiğini vurguluyor.

Korunma İğnesi ve Diğer Doğum Kontrol Yöntemlerinin Karşılaştırması

Bu tabloya göre, korunma iğnesi orta vadeli, etkili ve pratik bir doğum kontrol yöntemidir.
Ancak kişisel tercihler ve sağlık koşulları her zaman öncelikli olmalıdır.

Sonuç: Hangi Durumda Korunma İğnesi Tercih Edilmeli?

Eğer:

• Her gün hap kullanmak zor geliyorsa,
• Uzun süreli, pratik bir çözüm arıyorsan,
• Emzirme dönemindeysen,
• Spiral istemiyorsan,

o zaman hamilelikten korunma iğnesi senin için uygun bir seçenek olabilir.

Yine de bu kararı kadın doğum uzmanıyla görüşmeden vermemelisin.
Çünkü doğru korunma yöntemi, kişisel sağlık geçmişine ve yaşam tarzına göre belirlenir.

Sıkça Sorulan Sorular

Kaynaklar

Türkiye Jinekoloji ve Obstetrik Derneği (TJOD) – Doğum Kontrol Yöntemleri Kılavuzu (2024)

World Health Organization (WHO) – Family Planning: Contraceptive Injection Overview

Mayo Clinic – Depo-Provera (Birth Control Shot): Side Effects and Efficacy

Sağlık Bakanlığı Kadın ve Üreme Sağlığı Dairesi – Korunma Yöntemleri Rehberi 2024

American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) – Hormonal Contraception Update